maandag 7 januari 2013

Geen gewoon indisch meisje - boekverslag klas 6


Geen gewoon Indisch meisje.

Titel: Geen gewoon Indisch meisje
Auteur: Marion Bloem.
Jaar van uitgave: 1983
ISBN: 978 90 29584845 / NUR 301


Een meisje worstelt met het besef dat zij zichzelf, haar verleden, haar culturele achtergrond altijd verloochend heeft. Aan de hand van gebeurtenissen, herinneringen en verhalen probeert zij erachter te komen wie zij is. Zij maakt twee reizen naar Indonesië, de eerste samen met haar Hollandse vriend, de tweede - na de dood van haar vader - samen met haar moeder. Om haar verwarring en verscheurdheid zo scherp mogelijk weer te geven heeft Marion Bloem de hoofdfiguur opgesplitst in twee meisjes die elkaars tegenpool zijn: het hartstochtelijke zusje, bij wie elk nieuw inzicht tot nieuwe obsessies leidt en het onverschillige zusje, dat haar maatschappelijke ambities niet door haar emoties laat dwarsbomen.


Over de auteur:

Marion Bloem (Arnhem, 24 augustus 1952) is een Nederlandse schrijfster en filmmaakster.
Bloem komt uit een Indonesisch gezin, die in 1950 naar Nederland zijn gekomen. In 1977 studeerde bloem af in de klinische psychologie, maar debuteerde als literair schrijfster in 1976 met ‘de overgang’. Hiervoor had ze al enkele kinderboeken gepubliceerd waaronder ‘Matabia’over de aanpassing van een indisch meisje in de jaren vijftig. Deze werd bekroond met de Ibby prijs en de Tiger award. In 1983 kwam zij met het boek ; geen gewoon Indisch meisje. Haar vele romans hebben vaak te maken met haar Indische achtergrond en de Indische geschiedenis.
Maar behalve schrijfster is zij ook een filmmaakster van korte speelfilms. Zo ontving ‘de Tovenaarsleerling’ ( gemaakt in 1986) de Cinekid Award en nnog een aantal nominaties. Verder maakte Bloem nog 2 lange documentaires en een aantal televisieprogramma’s. en alsof dit nog niet genoeg was is zijn ook nog actief als beeldend kunstenaar en exposeerde deze zowel in Nederland als in België.
In 2004 maakte zij zich sterk voor het lot van de asielzoeker in Nederland en begon ze met onder anderen Ivan Wolffers en Katrien de Klein de stichting Een Royaal Gebaar. Dit had veel succes en zorgde (mede dankzij het boek Een Royaal Gebaar) voor meer aandacht voor de problematiek van de 26.000 asielzoekers die 4 jaar of langer in Nederland woonden zonder verblijfsstatus. Bloem hield zich hier tot halverwege 2006 fulltime mee bezig.

Samenvatting:

Het boek gaat over een Indisch meisje dat in Nederland woont. Ze heeft een gespleten persoonlijkheid, ze bestaat namelijk uit Zon, haar Indische kant en Sonja, haar Nederlandse kant. De twee persoonlijkheden zijn een apart leven gaan leiden omdat ze in het boek ook omschreven worden als 2 verschillende individuen, als zusjes want er wordt verteld dat Sonja 10 maanden eerder is geboren dan Zon. Het meisje maakt twee reizen naar Indonesië, een met haar Nederlandse vriend Eddie, ze noemt al haar Nederlandse vriendjes Eddie, en de tweede - na haar vaders dood - met haar moeder. Op haar tweede reis, met haar moeder, is het de bedoeling dat ze de kris, een magisch voorwerp dat aan haar vader toebehoorde, terugbracht naar een oom van haar. Haar vader was namelijk nog heel veel bezig met Indonesië, hij hield van het land en hij vertelde er vaak verhalen over. Haar moeder wilde vernederlandsen. Al haar vaders verhalen deed ze af met: ‘Al oud’. En ze wilde de Indonesische spullen in het huis wegdoen. Zon die zich in Nederland niet thuisvoelt en al het Indische in ere wil houden merkt tijdens haar reizen naar Indonesië dat ze zich daar eigenlijk ook niet thuisvoelt. Haar vriend voelt zich daar meer op zijn gemak dan zij. Zon twijfelt ook of ze bij een Indische jongen (die ze allemaal ‘Boy’ noemt) of een Nederlandse jongen hoort. Ook in Indonesië voelt ze zich niet op haar gemak en aan het einde van het verhaal pleegt ze zelfmoord met de kris, die ze niet bij haar oom kwijt kon.

Achtergrond van het boek
Bron: Lexicon van literaire werken 20

Met "geen gewoon Indisch meisje' sneed Marion Bloem in 1983 een nieuw onderwerp aan, zowel gezien binnen de traditie van de Nederlandse letteren als binnen de Indische literatuur. Voor het eerst kreeg de tweede generatie Indischen, hier en Nederland geboren of op zijn minst hier opgegroeid, een stem. Voor de meesten geldt dat zij lange tijd heimwee voelden naar een land dat zij uitsluitend uit de verhalen van hun ouders kenden. Tegelijkertijd beseften zij dat zij ook niet tot echte Hollanders waren opgevoed, omdat er zoveel van de Indische sfeer in hun opvoeding was geslopen. Zij zijn uiteindelijk volwassenen geworden die weliswaar twee vaderlanden hebben, maar eigenlijk in geen van tweeën echt thuis zijn. doordat de tweede generatie zich verbonden weet met een land dat zij niet uit eigen ervaring kent, is haar identiteitscrisis wezenlijk anders dan die van de ouders, die beide landen kennen en heen en weer geslingerd worden tussen heimwee en het verlangen een nieuw leven te beginnen. De thematiek van de tweede generatie Indischen dook spoedig na het verschijnen van 'Geen gewoon Indisch meisje' ook op in het werk van tweede- generatieschrijvers als Adriaan van Dis (Nathan Sid), Jill Stolk, Ernst Jansz en Frans Lupulalan. Thematisch gezien laat dit debuut van Marion Bloem een caleidoscopisch beeld van haar verdere oeuvre zien. Alles waar zij later over ging schrijven, lag al in kiemvorm in 'Geen gewoon Indisch meisje' besloten. Thema's als schrijven, zoeken, erotiek en seksualiteit, de Indische geschiedenis en cultuur, heeft zij in haar andere wek laten terugkomen. Vormtechnisch lijken latere romans als 'lange reizen korte liefdes'(1987), 'vader van betekenis'(1989) en 'de leugen van de kaketoe'(1993) nog het meest op haar debuutroman: de verbrokkelde verhaallijn, die alleen met enig puzzelwerk te achterhalen is, is er vermengd met herinneringen, overpeinzingen en dromen. Enigszins geschrokken van de kritiek op haar schrijfstijl, die door sommige recensenten dagboekachtig wordt genoemd, is Marion Bloem in latere romans, na de eerste drie, steeds terughoudender is geworden met het gebruik van de typische Indische stijl.

Bronnen:

Mijn mening:

Op het begin vond ik dit boek erg verwarrend, omdat het voor mij niet meteen duidelijk was dat de twee personages Sonja en zon eigenlijk maar 1 persoon was. Toen heb ik het boek een tijdje terug op de plank gezet. Na een tijdje ben ik er weer opnieuw in gaan lezen en werd het mij ook duidelijk wat er werkelijk verteld werd. Ik begon naarmate ik verder kwam in het boek het steeds leuker te vinden. De telegram stijl, korte zinnen, Die Marion Bloem in het boek aanhoud maakt het verhaal krachtig.  De belangrijke scènes volgen elkaar zonder overgang scènes op, wanneer de personages emotioneler worden lijk je sneller te lezen door de steeds kortere zinnetjes. Dit vind ik heel goed gedaan.
Het is niet het beste boek dat ik gelezen heb maar zeker wel een 7 waard.

1 opmerking:

  1. hee maria,
    In de achtergrond van het boek kun je eigenlijk de thematiek aflezen, maar het zou handig zijn als je die onder een bepaald kopje nog uitwerkt. De samenvatting is duidelijk en de achtergronden zijn handig en nuttig.

    BeantwoordenVerwijderen